Als een meisje een nacht in een vijzel slaapt, wordt ze wakker als jongetje, zo luidt een Rwandees gezegde. Het inspireert veel kleine meisjes in Rwanda hun nachtrust op te offeren.
Journaliste Femke van Zeijl reist al jaren door Afrika om reportages te schrijven. Ze portretteert de actualiteit aan de hand van levens van gewone mensen. Als vanzelf richt haar aandacht zich daarbij op vrouwen. Vanuit hun perspectief, een veelal vergeten invalshoek, schetst zij de maatschappelijke verhoudingen in Afrika. Zij rekent af met het clichébeeld dat vrouwen alleen slachtoffer zijn. Zelfs in Darfur ontmoet ze nog vrouwen die proberen hun leven weer op te bouwen en de blik richten op de toekomst.
Rwandese meisjes proberen niet voor niets een jongetje te worden. Een vrouw is in Afrika vaak nog een tweederangs burger, en misbruik en geweld vallen haar ten deel. Femke van Zeijl gaat in Een nacht in een vijzel die zware themas niet uit de weg, maar behandelt ze op lichtvoetige toon. Ze krijgt de slappe lach met een vluchtelinge in Darfur, gaat stappen in Mozambique en volgt een cursus zelfverdediging voor Congolese vrouwen.
