Als jurylid bij het proces tegen een prostituee die van moord wordt beschuldigd, ontdekt prins Nekhlyudov tot zijn ontzetting dat de beklaagde een vrouw is die hij ooit heeft verleid en vervolgens in de steek heeft gelaten toen zij nog maar een jong dienstmeisje was, Katjoesja Maslova.
Hij voelt zich ondraaglijk schuldig als hij beseft dat hij rechtstreeks verantwoordelijk is voor haar ondergang. Nekhlyudov is vastbesloten te vechten voor haar vrijlating. Als dat niet lukt, is hij bereid Maslova koste wat kost achterna te gaan de gevangenis in.
In 'Opstanding' schetst Tolstoj een panoramisch beeld van het eind negentiende eeuwse Rusland en de hardheid van het leven van de lagere klassen. De lezer wordt meegevoerd in de sombere onderwereld van de gevangeniscellen en in de luisterrijke vertrekken van de adel. Doorspekt met vurige verontwaardiging over de regering, de hogere klassen, het rechtssysteem en de kerk.
Leo Tolstoj (1828–1910) was een Russische schrijver, een meester in realistische fictie en een van 's werelds grootste romanschrijvers. Tot Tolstojs belangrijkste werken behoren “Oorlog en vrede” (1865–69) en “Anna Karenina” (1875–77), twee van de grootste romans aller tijden en tevens hoogtepunten van de realistische fictie. Naast romans schreef hij veel korte verhalen en later in zijn leven ook essays en toneelstukken.
